Laatste ontwikkelingen

Geen ontwikkelingen.

Laatste update: 11 oktober 2024

Kwaliteitszorg in het hoger onderwijs op Europees niveau

Sinds 1999 is er veel werk verzet op Europees en nationaal niveau om de kwaliteitszorg van het hoger onderwijs te verbeteren. Zo zijn er de volgende stappen ondernomen:

• Oprichting van de European Association for Quality Assurance for Higher Education (ENQA) in 2000. ENQA verspreidt informatie en ervaringen op het gebied van kwaliteitszorg in het hoger onderwijs onder Europese kwaliteitszorginstanties, overheden en hoger onderwijsinstellingen.
• Aanname van European Standards and Guidelines (ESG) voor goede kwaliteitszorg in Europa door de ministeriële bijeenkomst in het kader van het Bolognaproces in Bergen, Noorwegen (2005). Deze kreeg in 2015 een update toen de Ministers in het kader van het Bolognaproces in Yerevan bijeenwaren. 
• In Yerevan hebben de Europese onderwijsministers ook de European Approach for Quality Assurance of Joint Programmes aangenomen. Deze strategie is ontwikkeld om standaarden te ontwikkelen voor externe kwaliteitszorg voor onderwijsprogramma’s die door onderwijsinstellingen uit verschillende landen worden gegeven.
• Oprichting van het European Quality Assurance Register for Higher Education (EQAR) met alle kwaliteitszorgorganisaties die aan de ESG voldoen (ingesteld tijdens de ministeriële bijeenkomst in het kader van het Bolognaproces in Londen in 2007). Het register wordt beheerd door de E-4, dat zijn: ENQA, de European University Association (EUA), European Association of Institutions in Higher Education (EURASHE) en de European Students Union (ESU).

Kwaliteitszorg Europese Universiteiten

Er wordt momenteel gewerkt aan een Europese aanpak voor de kwaliteitszorg in Europese Universiteitennetwerken (EUniQ). Dit project is opgezet naar aanleiding van de oprichting van nieuwe universiteitennetwerken onder het Europese Universiteiten-initiatief. Hierbij wordt gezocht naar een werkelijk Europese aanpak voor de kwaliteitszorg van deze programma’s, als alternatief voor de verschillende nationale procedures. De European Approach for Quality Assurance of Joint Programmes dient hierbij als inspiratiebron. Dit project liep tot mei 2021 en werd gecoördineerd door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO), in samenwerking met verschillende partners, waaronder ENQA, ESU, EUA en nationale ministeries en kwaliteitszorgorganisaties.

Kwaliteitszorg in het mbo

Ook in het mbo wordt Europees samengewerkt op het gebied van kwaliteitszorg. In 2009 stelde de Raad een aanbeveling vast voor een Europees referentiekader voor kwaliteitsborging in beroepsonderwijs en -opleiding (EQAVET). Het kader geeft kwaliteitscriteria en descriptoren die lidstaten dienen te gebruiken om de kwaliteit van hun beroepsonderwijsstelsels te verbeteren. Ook stimuleert het lidstaten samen te werken en van elkaar te leren op het gebied van kwaliteitszorg.

Een evaluatie van EQAVET toonde aan dat de aanbeveling niet heeft geleid tot een aanzienlijke verbetering van kwaliteitswaarborgingssystemen of wederzijds vertrouwen tussen de lidstaten in elkaars systemen. EQAVET heeft wel als aanjager gefunctioneerd voor lidstaten om nationale systemen in lijn te brengen met best practices op het gebied van kwaliteitszorg. De invloed van EQAVET zou vergroot kunnen worden door het introduceren van peer-reviews en door EQAVET eventueel ook onder te brengen in een overkoepelend Europees beleidskader.

Dat laatste is dan ook exact gebeurd in de Raadsaanbeveling voor de modernisering van het beroepsonderwijs. In de Aanbeveling worden lidstaten aanbevolen concrete initiatieven te nemen om EQAVET verder te implementeren, zelfevaluatie van onderwijsinstellingen te ondersteunen als aanvullend kwaliteitsborginginstrument, actief deel te nemen aan het Europees EQAVET-netwerk en mee te doen aan collegiale toetsing van kwaliteitsborging tussen lidstaten.