Leven lang leren
De ministers voor sociale zaken en werkgelegenheid zijn het in de Raad Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken eens geworden over drie belangrijke aanbevelingen voor het stimuleren van leven lang leren. De Raad beveelt aan een Europese aanpak voor microcredentials implementeren de komende jaren. Om ervoor te zorgen dat volwassenen ook de middelen hebben om deze microcredentials op hun cv te zetten moeten de individuele leerrekeningen soelaas bieden. Binnen vijf jaar zal de Commissie rapporteren aan de Raad over de geboekte vooruitgang. In het geval van de microcredentials stelt de Raad zelfs voor dat lidstaten eind 2023 te rapporteren aan de Commissie over genomen maatregelen.
Raad past aanbeveling microcredentials iets aan
De Raad heeft het voorstel van de Commissie voor een Europese aanpak microcredentials grotendeels overgenomen. De definitie en standaardelementen van een microcredential zijn nagenoeg hetzelfde gebleven, al spreekt de Raad van cursussen in plaats van leerervaringen. Toch zijn er ook een aantal verschillen met het Commissievoorstel. Op verzoek van een aantal landen is beter uitgelegd onder welke voorwaarden gebruikers microcredentials mogen stapelen en zijn de aanbieders die microcredentials mogen uitgeven nauwer gedefinieerd. Daarnaast zwakt de Raad de aanbevelingen voor het stimuleren van een ecosysteem voor microcredentials enigszins afgezwakt, rekening houdend met nationale omstandigheden. In Nederland kent men bijvoorbeeld een sterke autonomie van publieke en private onderwijsinstellingen, waardoor de overheid niet altijd sturing of directe zeggenschap heeft op het beleid.
Lidstaten kiezen zelf of zij leerrekeningen willen
De Raad kon het ook eens worden over een Aanbeveling met betrekking tot individuele leerrekeningen. Vergeleken met het Commissievoorstel is de Aanbeveling wel een stuk vrijblijvender geworden, aangezien lidstaten mogen overwegen of zij het instrument willen gebruiken of niet. Tot nu toe zijn er slechts enkele lidstaten die een vorm van leerrekeningen aanbieden, zoals Frankrijk maar ook Nederland. In Nederland kent men het STAP-budget als publiek ontwikkelbudget. Deze stemt strikt genomen echter niet overeen met de definitie in de Aanbeveling. Die gaat namelijk uit van individuele leerrekening voor iedereen die door de overheid en aanvullend werkgevers en werknemers wordt gefinancierd. Enkele andere lidstaten, zoals Estland, gaven aan te overwegen individuele leerrekeningen op te zetten.
Leren voor de groene transitie
Tenslotte namen de ministers een Aanbeveling aan die lidstaten moet stimuleren beleid en programma’s over leren voor de groene transitie en duurzame ontwikkeling vorm te geven. Volgens de ministers moet vergroening gelden als een van de prioriteitsgebieden in formeel, non-formeel en informeel onderwijs- en trainingsbeleid. Ook deze aanbeveling is iets minder verplichtend ten opzichte van het Commissievoorstel. Verder maakt de Raad de link met de duurzamere ontwikkelingsdoelen explicieter omdat dit beter aansluit bij het beleid van lidstaten en onderwijsinstellingen.
Context
Het recht op leven lang leren is een van de principes van de Europese Pijler voor Sociale Rechten. Vorig jaar spraken de regeringsleiders tijdens een speciale Sociale Top in Porto af dat in 2030 60% van de volwassenen training moet volgen. De Commissie deed in december twee voorstellen voor een Raadsaanbeveling ter bevordering van leven lang leren. Individuele leerrekeningen moeten zorgen voor meer regie bij het individu over leren tijdens het volwassen leven. Niet iedere volwassene krijgt namelijk de mogelijkheid van hun werkgever om zichzelf bij- of om te scholen. Een Europese aanpak voor microcredentials zorgt ervoor dat men opgedane leerervaringen op een correct en betrouwbare wijze kan valideren. De Commissie en de lidstaten beogen een Europese aanpak, zodat onderwijsinstellingen in verschillende lidstaten deze microcredentials op den duur kunnen uitwisselen. Eerdere onderzoeken van Cedefop en MICROBOL concludeerden dat er tot dusverre nog een wirwar aan verschillende waardepapieren bestaat in de lidstaten die niet overal inwisselbaar zijn, hetgeen onduidelijkheid creëert voor zowel werkgevers als gebruikers.
