Onderzoekers in gevaar
De Commissie is op zoek naar Europese kennisinstellingen die een nieuw Europees beurzenprogramma voor ‘niet-EU onderzoekers in gevaar’ willen testen. In deze door het Parlement geïnitieerde Preparatory Action (PA) worden dertig beurzen toegekend aan onderzoekers van buiten de EU die gevaar lopen in hun thuisland of onlangs zijn gevlucht. De Commissie wil hiermee een geschiktere structuur vinden voor de ondersteuning van onderzoekers in gevaar. De huidige steun is namelijk te gelimiteerd en versnipperd. De pilot moet bijdragen aan het ontwikkelen van vaardigheden en loopbaanverbetering van de onderzoekers.
Voorwaarden
Voor de implementatie van de pilot zoekt de Commissie minstens drie kennisinstellingen uit drie verschillende lidstaten. Deze instellingen vormen een consortium dat zich buigt over de implementatie van het beurzenprogramma. Hiernaast is dit consortium verantwoordelijk voor het matchen van niet-EU onderzoekers met gastinstellingen in de EU. Ook is zij verantwoordelijk voor het toekennen van de dertig beurzen. Het betreft doctorale of postdoctorale onderzoekers in gevaar. De pilot bestaat uit twee routes met elk vijftien gefinancierde plekken. Eén van deze routes is voor urgente plaatsingen voor onderzoekers in gevaar. De andere route is voor gevluchte onderzoekers. Hiermee worden onderzoekers bedoeld die al statushouder zijn en zich niet in het proces van asielaanvraag bevinden.
Context
Een PA is een initiatief van het Parlement die uitgevoerd wordt door de Commissie. Deze PA maakt deel uit van de Europese onderzoeksruimte en is ondergebracht binnen de actie voor academische vrijheid. Pilots kunnen uiteindelijk leiden tot nieuw EU-beleid. De Commissie heeft eerder al een financieel programma opgezet voor gevluchte onderzoekers uit Oekraïne. Zo konden zeven onderzoekers uit Oekraïne hun onderzoek voort zetten bij Nederlandse kennisinstellingen via de Marie Skłodowska-Curie Actions (MSCA). Europarlementariër Christian Ehler pleitte echter voor een structureel programma voor onderzoekers die gevaar lopen uit de hele wereld. Ook Inspireurope is van mening dat Europa tekortschiet in het ondersteunen van onderzoekers in nood. De Commissie lijkt met deze pilot gehoor te geven aan de wens van Ehler en Inspireurope.
Mede geschreven door Tsjalling Kootstra.
