15 september 2025
Meer investering in innovatie nodig voor concurrentiekracht van Europa

Ruud Schapenk
Campagne- en beleidsmedewerker
Stel uw vraag
Meer informatie nodig? Stel uw vraag aan één van onze medewerkers
15 september 2025
Campagne- en beleidsmedewerker
Meer informatie nodig? Stel uw vraag aan één van onze medewerkers
Horizon Europe moet meer investeren in kennis om de concurrentiekracht van de EU te verbeteren. Dat stelt een rapport van de Joint Research Centre over de rol van Horizon Europe in het verbeteren van de Europese concurrentiekracht. De EU investeert nog te weinig in onderzoek en innovatie. Volgens het rapport is het huidige budget ontoereikend om de innovatiekloof tussen de VS en de EU te dichten. Ook zijn de projectconsortia binnen pijler twee te groot voor bedrijven om duurzame winst en werkgelegenheid te creëren.
Horizon Europe slaagt er niet in duurzame groei van bedrijven te stimuleren. Dat stelt een rapport van de Joint Research Centre over de vraag of Horizon Europe de concurrentiekloof tussen de VS en de EU kan verkleinen. Zo maakt het budget enkel een klein aandeel uit van de nationale publieke onderzoek en innovatie investeringen. Ook de manier waarop het budget is verdeeld en het gebrek aan coördinatie tussen lidstaten draagt niet bij. Toch biedt verdere coördinatie niet de gewenste oplossing, volgens het rapport. In het verleden zou dit ook geen zichtbare voordelen hebben opgeleverd. Bovendien is de concurrentiekloof tussen de VS en de EU verdubbeld: de VS kent véél meer private investeringen in onderzoek en innovatie dan de EU.
Ook de grootte van de projectconsortia in pijler 2 van Horizon Europe vormt een obstakel. De middelen moeten vaak verdeeld worden over consortia met meer dan 20 partners. Het rapport wijst erop dat dit meestal slechts een tijdelijk effect oplevert voor de deelnemende bedrijven. Steunregelingen gericht op individuele bedrijven of kleinere consortia – zoals het mkb-instrument en de European Innovation Council in pijler 3 – laten daarentegen wél positieve langetermijneffecten zien. Het rapport adviseert de Commissie daarom meer projecten uit pijler drie te financieren, of de aanvraagcriteria voor projectconsortia aan te passen.
Horizon Europe is het Europese kaderprogramma voor onderzoek en innovatie. Pijler één financiert voornamelijk fundamenteel onderzoek terwijl pijler twee zich ontfermt over praktijkgericht onderzoek en samenwerking tussen bedrijven, overheden, en kennisinstellingen. Pijler drie financiert het opschalen van innovatieve ideeën en het stimuleren van een innovatiecultuur, vooral onder startups en mkb's. In het MFK-voorstel van de Europese Commissie, zou het volgende Horizon Europe programma bijna verdubbeld worden, mede om de concurrentiekracht van Europa te versterken. Binnen de campagne ‘Double Knowledge’ roept Neth-ER op tot het verdubbelen van Europese kennisinvesteringen.
Mede geschreven door Wieger Lindeboom.