Subdossier: Missies
De missies zijn een nieuw instrument in Horizon Europe. De missies moeten richting geven aan onderzoeksprojecten en daarmee impact verzekeren. Bovendien moeten de missies tot de verbeelding van de burger spreken, omdat ze concrete doelen stellen waar onderzoekers aan bijdragen. Onder meer het Nederlandse missiegedreven topsectoren- en innovatiebeleid diende ter inspiratie.
Laatste ontwikkelingen
Geen ontwikkelingen de laatste drie maanden.
Laatst geüpdatet: 14 oktober 2024
Missiegedreven aanpak
Horizon Europe introduceert een nieuw instrument voor onderzoeksfinanciering: missies. Met de missies wil de Commissie uitdagingsgerichte doelen stellen, wat de impact van Europese onderzoeksactiviteiten ten goede komt. Bovendien moeten de missies het publiek aanspreken en waar mogelijk aanmoedigen om actief deel te nemen. Daarmee dienen de missies ook een communicatief doel, namelijk inzichtelijk maken waarom uitgaven aan onderzoek nuttig zijn.
Totstandkoming & achtergrond
De missies zijn het resultaat van een geleidelijk denkproces in Brussel. Nadat de interimevaluatie van Horizon 2020 concludeerde dat het programma veel doelstellingen haalt maar chronisch ondergefinancierd is, stelde de Commissie een expertgroep aan onder leiding van Pascal Lamy, een voormalig Europees commissaris. Deze groep stelde het advies ‘Lab - Fab - App: Investing in the European future we want’ op, dat onder meer pleitte voor extra aandacht voor impactgericht onderzoek en burgerbetrokkenheid in het volgende Kaderprogramma. Missiegedreven onderzoek & innovatie, zoals dat in Nederland plaatsvindt, zou een mooi voorbeeld zijn.
Een nieuw instrument
Mariana Mazzucato, professor aan University College London, formuleerde daarop vijf criteria waaraan Europese onderzoeksmissies moeten voldoen, waaronder concrete, meetbare doelen, ambitie en multidisciplinariteit. De missies kregen vervolgens een plaats in het voorstel voor Horizon Europe, hoewel de Commissie nog geen thema’s noemde. In de onderhandelingen met het Parlement en Raad werden vijf missiegebieden vastgelegd:
- Cancer
- Adaptation to Climate Change, including Societal Transformation
- Healthy Oceans, Seas, Coastal and Inland Waters
- Climate-Neutral and Smart Cities
- Soil Health and Food
De missies worden bekostigd uit pijler 2 van Horizon Europe. Tot en met 2023 beschikken de missies gezamenlijk over maximaal 10% van het jaarbudget van pijler 2, wat neerkomt op zo’n 750 miljard euro per jaar.
Inhoudelijke vormgeving
Om de doelen van de missies te bepalen stelde de Commissie voor ieder missiegebied een mission board aan, waar ook vijf Nederlanders zitting in hadden. Op basis van hun expertise en contacten met het veld, konden de boards goed inschatten welke maatschappelijke behoeftes leefden en hoe onderzoek & innovatie daar een oplossing voor kan leveren. In die opdracht zagen zij zich gesteund door mission assemblies met experts. Na amper een jaar tijd presenteerden de boards hun conceptadviezen voor de vijf missies, gevolgd door de definitieve adviezen in september 2020. De status van advies is niet onbelangrijk, aangezien de Commissie uiteindelijk zelf bepaalt welke projecten de missies financieren.
Uitvoering blijkt knelpunt
Naast de inhoud bleek ook de uitvoering een uitdaging. Professor Mazzucato stelde in een tweede adviesrapport dat missiegedreven onderzoek een breuk betekent met de reguliere onderzoeksfinanciering van Europese Kaderprogramma’s. Een andere manier van denken is daarom noodzakelijk. Zo stellen de missies brede doelen die dikwijls voorbij gaan aan onderzoeksfinanciering. Zo verwijst de missie kanker naar belastingen op tabak en alcohol, wat bij uitstek een nationale aangelegenheid is. De Commissie schreef daarop voor iedere missie een implementatieplan, waarin ambtenaren de inhoudelijke visies van de boards vertalen naar acties die de Commissie kan ondernemen. Daarmee konden de missies in september 2021 echt van start.
Toekomst van missies
De toekomst van de missies blijft onzeker. Eind 2023 moet de Commissie de eerste resultaten van de missiegedreven aanpak laten zien. Daarna maakt Horizon Europe namelijk geen budget meer vrij voor de missies, tenzij Parlement en Raad besluiten dat de nieuwe aanpak een succes is. Tegelijkertijd dringen nieuwe prioriteiten zich op, die de missies andere kanten op trekken. Zo werd de missie kanker onderdeel van het Europe’s Beating Cancer Plan en moeten de andere vier bijdragen aan de Green Deal. Het Bauhaus-initiatief werd zelfs achteraf aan de missies toegevoegd, hoewel Parlement en Raad slechts vijf missiegebieden in gedachten hadden.
Achter de schermen denkt de Commissie na over de toekomstige vormgeving. Eén rapport pleitte voor betere afstemming van ambities en middelen, onder verwijzing naar het Nederlandse missiegedreven topsectoren- en innovatiebeleid. Een ander rapport bekeek hoe burgers en het veld te betrekken.
Laatste ontwikkelingen
Geen ontwikkelingen de laatste drie maanden.
Laatst geüpdatet: 14 oktober 2024
Missiegedreven aanpak
Horizon Europe introduceert een nieuw instrument voor onderzoeksfinanciering: missies. Met de missies wil de Commissie uitdagingsgerichte doelen stellen, wat de impact van Europese onderzoeksactiviteiten ten goede komt. Bovendien moeten de missies het publiek aanspreken en waar mogelijk aanmoedigen om actief deel te nemen. Daarmee dienen de missies ook een communicatief doel, namelijk inzichtelijk maken waarom uitgaven aan onderzoek nuttig zijn.
Totstandkoming & achtergrond
De missies zijn het resultaat van een geleidelijk denkproces in Brussel. Nadat de interimevaluatie van Horizon 2020 concludeerde dat het programma veel doelstellingen haalt maar chronisch ondergefinancierd is, stelde de Commissie een expertgroep aan onder leiding van Pascal Lamy, een voormalig Europees commissaris. Deze groep stelde het advies ‘Lab - Fab - App: Investing in the European future we want’ op, dat onder meer pleitte voor extra aandacht voor impactgericht onderzoek en burgerbetrokkenheid in het volgende Kaderprogramma. Missiegedreven onderzoek & innovatie, zoals dat in Nederland plaatsvindt, zou een mooi voorbeeld zijn.
Een nieuw instrument
Mariana Mazzucato, professor aan University College London, formuleerde daarop vijf criteria waaraan Europese onderzoeksmissies moeten voldoen, waaronder concrete, meetbare doelen, ambitie en multidisciplinariteit. De missies kregen vervolgens een plaats in het voorstel voor Horizon Europe, hoewel de Commissie nog geen thema’s noemde. In de onderhandelingen met het Parlement en Raad werden vijf missiegebieden vastgelegd:
- Cancer
- Adaptation to Climate Change, including Societal Transformation
- Healthy Oceans, Seas, Coastal and Inland Waters
- Climate-Neutral and Smart Cities
- Soil Health and Food
De missies worden bekostigd uit pijler 2 van Horizon Europe. Tot en met 2023 beschikken de missies gezamenlijk over maximaal 10% van het jaarbudget van pijler 2, wat neerkomt op zo’n 750 miljard euro per jaar.
Inhoudelijke vormgeving
Om de doelen van de missies te bepalen stelde de Commissie voor ieder missiegebied een mission board aan, waar ook vijf Nederlanders zitting in hadden. Op basis van hun expertise en contacten met het veld, konden de boards goed inschatten welke maatschappelijke behoeftes leefden en hoe onderzoek & innovatie daar een oplossing voor kan leveren. In die opdracht zagen zij zich gesteund door mission assemblies met experts. Na amper een jaar tijd presenteerden de boards hun conceptadviezen voor de vijf missies, gevolgd door de definitieve adviezen in september 2020. De status van advies is niet onbelangrijk, aangezien de Commissie uiteindelijk zelf bepaalt welke projecten de missies financieren.
Uitvoering blijkt knelpunt
Naast de inhoud bleek ook de uitvoering een uitdaging. Professor Mazzucato stelde in een tweede adviesrapport dat missiegedreven onderzoek een breuk betekent met de reguliere onderzoeksfinanciering van Europese Kaderprogramma’s. Een andere manier van denken is daarom noodzakelijk. Zo stellen de missies brede doelen die dikwijls voorbij gaan aan onderzoeksfinanciering. Zo verwijst de missie kanker naar belastingen op tabak en alcohol, wat bij uitstek een nationale aangelegenheid is. De Commissie schreef daarop voor iedere missie een implementatieplan, waarin ambtenaren de inhoudelijke visies van de boards vertalen naar acties die de Commissie kan ondernemen. Daarmee konden de missies in september 2021 echt van start.
Toekomst van missies
De toekomst van de missies blijft onzeker. Eind 2023 moet de Commissie de eerste resultaten van de missiegedreven aanpak laten zien. Daarna maakt Horizon Europe namelijk geen budget meer vrij voor de missies, tenzij Parlement en Raad besluiten dat de nieuwe aanpak een succes is. Tegelijkertijd dringen nieuwe prioriteiten zich op, die de missies andere kanten op trekken. Zo werd de missie kanker onderdeel van het Europe’s Beating Cancer Plan en moeten de andere vier bijdragen aan de Green Deal. Het Bauhaus-initiatief werd zelfs achteraf aan de missies toegevoegd, hoewel Parlement en Raad slechts vijf missiegebieden in gedachten hadden.
Achter de schermen denkt de Commissie na over de toekomstige vormgeving. Eén rapport pleitte voor betere afstemming van ambities en middelen, onder verwijzing naar het Nederlandse missiegedreven topsectoren- en innovatiebeleid. Een ander rapport bekeek hoe burgers en het veld te betrekken.
