17 april 2025
Beleidsmedewerker
Meer informatie nodig? Stel uw vraag aan één van onze medewerkers
Nederland behoudt positie als koploper in de Europese Onderzoeksruimte (ERA). Volgens het ERA Scoreboard 2024 scoort Nederland hoog op indicatoren die cruciaal zijn voor de versterking van de Europese onderzoeks- en innovatiecapaciteit.
Uit het ERA Scoreboard 2024 blijkt dat Nederland haar positie als koploper in de Europese Onderzoeksruimte (ERA) opnieuw bevestigt. Ons land scoort hoog op het aantal open access publicaties en hoort bij de landen met de meest geciteerde wetenschappelijke output binnen de EU. Ook is het aantal internationale co-publicaties met partners buiten Europa aanzienlijk. Daarnaast telt Nederland meer dan vijfduizend onderzoekers per een miljoen inwoners. De samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen blijft wel achter, hoewel de samenwerking stabiel blijft is hier geen groei te zien.
Ook op Europees niveau is er sprake van positieve vooruitgang. Het rapport laat zien dat de verschillen in prestaties tussen Europese landen afnemen. Dit betekent een stap richting een meer samenhangende en evenwichtige Europese Onderzoeksruimte. Vooral op sub-prioriteiten zoals open science, gendergelijkheid en onderzoek en innovatie-investeringen boekt de EU sinds 2010 veel vooruitgang. De vooruitgang is trager op het gebied van onderzoekersmobiliteit, kennisvalorisatie en maatschappelijke betrokkenheid. Bij thema’s zoals wetenschappelijk leiderschap en langetermijninvesteringen in O&I blijft de vooruitgang achter.
De Europese Commissie gebruikt het ERA Scoreboard, nu in zijn tweede editie, om de voortgang van lidstaten op de ERA te meten. Het Scoreboard geeft op basis van negentien indicatoren inzicht in hoe landen presteren op thema’s als wetenschappelijke excellentie, open science, gendergelijkheid en internationale samenwerking. De vorige ERA-beleidsagenda liep tot 2024; de Raad verwacht in mei een voorstel voor de nieuwe agenda tot 2027 aan te nemen. De Commissie legt eind 2026 een voorstel voor een ERA Act neer. Deze wet moet het vrije verkeer van kennis in de interne markt integreren.
Mede geschreven door Lotte Kuiper & Rozemarijn te Dorsthorst