Investeringen in onderzoek en innovatie moeten worden verankerd in de nationale plannen voor herstel en veerkracht die de lidstaten indienen in kader van het herstelfonds NextGenerationEU, aldus de Europese onderzoeksministers. Dit bespraken zij in de informele Raad voor Onderzoek, waar de link tussen het herstelfonds en de Europese Onderzoeksruimte werd benadrukt.


Onderzoeksministers benadrukken belang O&I in de nationale Herstelplannen

O&I als aandrijver van slimme investeringen  

De Europese onderzoeksministers willen dat investeringen in onderzoek en innovatie (O&I) duidelijk terugkomen in de nationale herstel- en veerkrachtplannen die lidstaten indienen om aanspraak te maken op geld uit het Europees Herstelfonds. Dat kwam naar voren tijdens de informele Raad voor Onderzoek, waarin de ministers aangaven dat deze investeringen moeten bijdragen aan het versterken van de vernieuwde Europese Onderzoeksruimte (ERA). Met slimme investeringen in veelbelovende terreinen, zoals kunstmatige intelligentie en innovatiehubs, kan O&I bijdragen aan het stimuleren van de economie. Deze innovatieve oplossingen moeten daarom een prominente rol krijgen in de herstel- en veerkracht plannen.

Gepresenteerde plannen voor de ERA

De Commissie zal in de zomer 2021 een voorstel indienen voor een pact voor O&I, dat de kern gaat vormen van het toekomstige bestuurskader voor de ERA. Daarnaast belichtte een aantal ministers opnieuw het belang van onderzoekscarrières en het moderniseren van universiteiten, belangrijke pijlers binnen de vernieuwde ERA. Het onlangs gelanceerde ERA-transitieforum moet toezien op het tijdspad. Ook werd de stand van zaken rondom de partnerschappen kort besproken, eind februari presenteerde de Commissie de Verordening voor de oprichting van de negen geïnstitutionaliseerde partnerschappen.

Innovatie binnen startups en het mkb stimuleren

Het ondersteunen van innovatieve startups en het mkb door het versimpelen van de subsidieregels, stond ook centraal tijdens de vergadering. Hiervoor zijn synergieën tussen nationale subsidies en Europese programma’s nodig, om zo grensoverschrijdende projecten maximaal te benutten. De rol van publiek-private samenwerking in deze projecten is belangrijk. Deze synergieën moeten in de herstelplannen worden opgenomen. De Commissie wordt verwacht de coördinatie bij de uitvoering hiervan op zich te nemen. Dit moet de toegang van de innovatieve oplossingen tot de markt versnellen en de groene en digitale transitie bewerkstelligen.

Context

De uitkomsten van deze bijeenkomst worden meegenomen door de Europese staatshoofden en regeringsleiders op 25 en 26 maart, waar onder meer de pandemie, het Industriebeleid en de economie wordt besproken. Het herstelfonds vormt een van de belangrijkste instrumenten voor Europees herstel van de pandemie, met 672,5 miljard euro aan leningen en subsidies. Om aanspraak te maken op het fonds, moeten de lidstaten hun herstelplannen indienen. Hierbij is ook een rol weggelegd voor publiek-private samenwerking en onderzoekspartnerschappen voor grensoverschrijdende projecten. Met de uitkomsten van de informele bijeenkomst is het duidelijk dat de vernieuwde ERA en O&I een grote rol behoren te spelen binnen deze plannen.