De Commissie moet in Horizonprojecten meer focussen op niet-ranking gebonden methoden om onderzoeksprestaties te beoordelen. Dat staat in een analyserapport van Horizon2020 en Horizon Europe projecten over de hervorming van de beoordeling van onderzoeksprestaties. Het rapport is onderdeel van een serie van drie rapporten die een overzicht geven van ‘Science with and for Society’ (SwafS) projecten ten behoeve van het Europese onderzoeksbeleid. De andere rapporten adresseren onderzoeksvaardigheden en samenwerking binnen de Europese universiteiten.


Science for Policy: ‘focus minder op rankings bij de beoordeling van onderzoeksprestaties’

Hervorming van onderzoeksevaluatie

Ondersteun meer projecten die zich richten op ‘niet-ranking alternatieven’ voor de beoordeling van de onderzoeksprestaties. In tegenstelling tot de afspraken in de overeenkomst voor de hervorming van onderzoeksbeoordelingen, focussen Horizon projecten zich te weinig op de ontwikkeling van alternatieve beoordelingsmanier, los van universitaire ranglijsten. Dat staat in het rapport on research assesment, de eerste in een serie van drie SwafS rapporten die als terugkoppeling dienen voor EU onderzoeksbeleid.

Europese universiteiten als spil

Volgens het rapport ligt de volgende stap in de hervorming van onderzoeksbeoordeling bij het gezamenlijke testen van nieuwe kaders. Daarvoor zien de auteurs potentie in de Europese universiteiten allianties als testplekken. Momenteel focussen de meeste projecten zich nog steeds op de ontwikkeling, onderbouwing en het delen van nieuwe methodes. Het rapport ziet daarom graag dat de Europese universiteiten zich in gaan zetten voor het gezamenlijk testen van de ontwikkelde nieuwe beoordelingskaders, gevolgd transnationale implementatie op instellingsniveau. De werkzaamheden van Coalition for Advancing Research Assessment (CoARA) en de CoARA Boost activiteiten zouden dan weer kunnen dienen als plekken waar de resultaten voortvloeien na de hervorming van onderzoeksbeoordeling.

Gezamenlijke aanpak onderzoeksvaardigheden

Uit het rapport over onderzoeksvaardigheden blijkt dat sinds de introductie van het competentiekader voor onderzoekers (ResearchComp) meerdere Europese universiteiten de ontwikkeling van onderzoek- en innovatievaardigheden een belangrijk thema vinden. Hiervoor bieden ze bijvoorbeeld trainingsprogramma’s aan. Dit is opvallend omdat de allianties opgericht zijn vanuit het kader van de Europese Onderwijsruimte. Het rapport raadt organisaties en allianties aan om ResearchComp verder te integreren zodat er een gezamenlijke aanpak ontstaat voor de ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden en betere erkenning komt van onderzoekscarrierès. Daarnaast blijkt uit de analyse van het rapport dat onderzoeksevaluatie sterker geïntegreerd moet worden binnen onderzoeksvaardigheden. Bijvoorbeeld door trainingen en mentorschap aan de curricula van PhD programma’s te verbinden. Hier kunnen microcredentials een rol in spelen.

Europese Universiteiten Allianties worden sleutelspelers

Europese Universiteiten worden steeds belangrijkere belanghebbenden in onderzoek en innovatie (O&I) en beïnvloeden het O&I beleid steeds meer. Dat staat in het derde rapport ‘good practices from European University Alliances Projects’. Het rapport geeft een overzicht van goede voorbeelden uit SwAFS projecten over: de strategische samenwerking tussen HO instellingen; en de O&I dimensie van hogeronderwijsinstellingen. Hieruit blijkt dat de meeste succesverhalen voortvloeien uit synergiën tussen onderwijs en onderzoek. Om dit succes voort te zetten, beveelt het rapport allianties aan goede voorbeelden te blijven delen en haalbare doelen te stellen rondom institutionele verandering. Daarnaast is het van belang om als alliantie gezamenlijk nieuwe financieringsmogelijkheden aan te boren om vergaande samenwerking (bijvoorbeeld rondom O&I) te bewerkstelligen.

Context

Ondanks een succesvol verloop van SwafS-projecten in Horizon 2020, besloot de Commissie toch om dit onderdeel niet op te nemen in Horizon Europe. Wel zijn zeven van de oude focusgebieden terug te vinden in de horizontale onderdeel ‘Reforming and enhancing the European R&I system’, wat zodoende de agenda van de Europese Onderzoeksruimte (ERA) financiert. Op de beleidsagenda van de ERA voor 2022-2024 staan achttien acties. Met bovenstaande rapporten ondersteunen de evaluatie van ERA acties 3, 4, 13 en 17. Om ERA actie 3 (een nieuwe Europese aanpak voor beoordelingssystemen van onderzoeks- en onderzoekers) te bewerkstelligen startte in 2021 de CoARA. Onder meer NFU, KNAW, NWO en Universiteiten van Nederland ondertekenden het pact. ResearchComp is een Europees competentiekader voor onderzoekers, ter ondersteuning van intersectorale mobiliteit.