Dossier: Bedrijven/mkb
Het midden- en kleinbedrijf (mkb) vertegenwoordigt gezamenlijk 99% van de Europese bedrijven en twee derde van alle banen in de private sector. Tevens maakt het deel uit van de kennisdriehoek onderwijs-onderzoek-innovatie; enerzijds doordat bedrijven zelf onderzoek doen en innoveren en anderzijds doordat onderwijs van groot belang is voor het ontwikkelen van de juiste vaardigheden bij toekomstige én huidige werknemers.
Het mkb komt in aanmerking voor EU-financiering uit verschillende financieringsinstrumenten, Horizon Europe (o.a. via de EIC Accelerator), InvestEU en het Single Market Programme. De EU heeft de definitie van het mkb vastgelegd in een aanbeveling. Zo mag een bedrijf bijvoorbeeld maximaal 250 werknemers hebben en mag de jaaromzet maximaal 50 miljoen euro bedragen, of het jaarlijkse balanstotaal 43 miljoen euro niet overschrijden.
Ontwikkelingen laatste drie maanden
De rol van bedrijven en mkb wordt benadrukt in het hogeronderwijspakket van januari 2022, waar er een belangrijke rol voor hen is weggelegd in de samenwerking met kennisinstellingen gericht op het verbeteren van de innovatiecapaciteit en de ontwikkeling van vaardigheden.
Bovendien zijn de publicatie van een Europese aanpak voor microcredentials en het voorstel voor een Raadsaanbeveling over individuele leerrekeningen van belang voor bedrijven en het mkb, aangezien met beide initiatieven beoogd wordt de ontwikkeling van vaardigheden – onder ander voor het bedrijfsleven - een boost te geven.
Daarnaast is in januari 2022 een nieuw fonds voor het mkb in het leven geroepen gericht op de bescherming van intellectueel eigendomsrecht.
Het Europees Kwaliteitskader voor Stages wordt herzien. Hierin staan aanbevelingen om de kwaliteit van stages te garanderen en is daarmee van belang voor bedrijven en het mkb, aangezien stages op die plekken worden verricht.
EU-financieringsinstrumenten
Het mkb kan in aanmerking komen voor verschillende EU-financieringsprogramma’s die bedrijven ondersteunen bij het doen van onderzoek, innoveren en het vergroten van het concurrentievermogen.
Zo werden er onder Horizon 2020 maatregelen genomen met als doel het versterken van de veerkracht van het mkb-innovatiesysteem. Zo is er bijvoorbeeld de European Innovation Council Accelerator – het voormalige Horizon 2020 SME Instrument, dat bijdraagt aan de groei van het mkb en haar innovatiecapaciteit. Het instrument biedt financiële ondersteuning voor kleine- en middelgrote bedrijven of start-ups/scale-ups met baanbrekende innovaties en een groot groeipotentieel. De Accelerator maakte onderdeel uit van de EIC Pilot. Onder Horizon Europe maakt de volwaardige EIC deel uit van de derde pijler Innovative Europe.
Daarnaast kon het mkb aanvragen doen voor innovatieve projecten in het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI) en het European Programme for Enterprises and Small to Medium-sized Enterprises (COSME). Vanaf 2021 vallen de EFSI-activiteiten en een deel van COSME onder het InvestEU programma. Een ander deel van COSME valt nu onder het nieuwe Single Market Programme. Tot slot is er binnen het kader van ‘innovatie in het mkb’ extra aandacht voor de bescherming van intellectueel eigendom. Zo financiert de EU hiervoor onder andere vier IPR helpdesks. Daarnaast is er een Horizon Intellectual Property Scan gelanceerd, bedoeld om het mkb te helpen intellectueel eigendom te beheren.
Het Enterprise Europe Network is dan weer een one-stop-shop voor het mkb; het faciliteert toegang tot marktinformatie, geeft juridisch advies en helpt bij het identificeren van potentiële zakenpartners.
Acties om vaardighedentekort tegen te gaan
Voor bedrijven is het van groot belang dat zij werknemers met de juiste vaardigheden kunnen aannemen. In bepaalde sectoren dreigt er echter een vaardighedentekort te ontstaan. Om dit probleem aan te pakken introduceerde de Commissie de Blueprint for sectoral cooperation on skills in verschillende economisch belangrijke sectoren zoals de ruimtevaart, de textielindustrie en de auto-industrie. In 2020 werden zes extra sectoren toegevoegd. De blueprint maakt deel uit van de New Skills Agenda en heeft als doel de discrepantie tussen de vaardigheden die mensen worden onderwezen en de vaardigheden die de dienstensector en industrie nodig hebben te verkleinen. Het Pact for Skills, ook onderdeel van de Skills Agenda, beoogt het bedrijfsleven, sociale partners, overheden, onderwijsaanbieders en uitzendbureaus in bepaalde sectoren samen te brengen.
Het mkb in het industriebeleid
In maart 2020 presenteerde de Commissie een nieuw voorstel voor de nieuwe mkb-strategie: de SME strategy for a sustainable and digital Europe. Het voorstel maakt samen met het nieuwe actieplan voor de interne markt deel uit van de strategie voor het industriebeleid. Het pakket moet het concurrentievermogen van de Europese economie versterken en bijdragen aan de transitie naar een duurzaam en een digitaal Europa. De Commissie ziet hierbij een sterke wisselwerking tussen het mkb en het kennisveld weggelegd. Om investeringen in onderzoek en innovatie te vergemakkelijken zijn staatssteunregels aangepast in de loop van 2021.
Daarnaast is er in 2021 een actieplan gepresenteerd om innovatieve start-ups beter te ondersteunen.
Het mkb in het cohesiebeleid
Het mkb neemt ook een belangrijke plaats in het Europese cohesiebeleid in. De Commissie stelt dat het mkb een belangrijke motor is voor economische groei, innovatie, werkgelegenheid en sociale integratie en dat het van belang is dat de EU in het mkb investeert.
Geüpdatet op: 07/03/2022
Ontwikkelingen laatste drie maanden
De rol van bedrijven en mkb wordt benadrukt in het hogeronderwijspakket van januari 2022, waar er een belangrijke rol voor hen is weggelegd in de samenwerking met kennisinstellingen gericht op het verbeteren van de innovatiecapaciteit en de ontwikkeling van vaardigheden.
Bovendien zijn de publicatie van een Europese aanpak voor microcredentials en het voorstel voor een Raadsaanbeveling over individuele leerrekeningen van belang voor bedrijven en het mkb, aangezien met beide initiatieven beoogd wordt de ontwikkeling van vaardigheden – onder ander voor het bedrijfsleven - een boost te geven.
Daarnaast is in januari 2022 een nieuw fonds voor het mkb in het leven geroepen gericht op de bescherming van intellectueel eigendomsrecht.
Het Europees Kwaliteitskader voor Stages wordt herzien. Hierin staan aanbevelingen om de kwaliteit van stages te garanderen en is daarmee van belang voor bedrijven en het mkb, aangezien stages op die plekken worden verricht.
EU-financieringsinstrumenten
Het mkb kan in aanmerking komen voor verschillende EU-financieringsprogramma’s die bedrijven ondersteunen bij het doen van onderzoek, innoveren en het vergroten van het concurrentievermogen.
Zo werden er onder Horizon 2020 maatregelen genomen met als doel het versterken van de veerkracht van het mkb-innovatiesysteem. Zo is er bijvoorbeeld de European Innovation Council Accelerator – het voormalige Horizon 2020 SME Instrument, dat bijdraagt aan de groei van het mkb en haar innovatiecapaciteit. Het instrument biedt financiële ondersteuning voor kleine- en middelgrote bedrijven of start-ups/scale-ups met baanbrekende innovaties en een groot groeipotentieel. De Accelerator maakte onderdeel uit van de EIC Pilot. Onder Horizon Europe maakt de volwaardige EIC deel uit van de derde pijler Innovative Europe.
Daarnaast kon het mkb aanvragen doen voor innovatieve projecten in het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI) en het European Programme for Enterprises and Small to Medium-sized Enterprises (COSME). Vanaf 2021 vallen de EFSI-activiteiten en een deel van COSME onder het InvestEU programma. Een ander deel van COSME valt nu onder het nieuwe Single Market Programme. Tot slot is er binnen het kader van ‘innovatie in het mkb’ extra aandacht voor de bescherming van intellectueel eigendom. Zo financiert de EU hiervoor onder andere vier IPR helpdesks. Daarnaast is er een Horizon Intellectual Property Scan gelanceerd, bedoeld om het mkb te helpen intellectueel eigendom te beheren.
Het Enterprise Europe Network is dan weer een one-stop-shop voor het mkb; het faciliteert toegang tot marktinformatie, geeft juridisch advies en helpt bij het identificeren van potentiële zakenpartners.
Acties om vaardighedentekort tegen te gaan
Voor bedrijven is het van groot belang dat zij werknemers met de juiste vaardigheden kunnen aannemen. In bepaalde sectoren dreigt er echter een vaardighedentekort te ontstaan. Om dit probleem aan te pakken introduceerde de Commissie de Blueprint for sectoral cooperation on skills in verschillende economisch belangrijke sectoren zoals de ruimtevaart, de textielindustrie en de auto-industrie. In 2020 werden zes extra sectoren toegevoegd. De blueprint maakt deel uit van de New Skills Agenda en heeft als doel de discrepantie tussen de vaardigheden die mensen worden onderwezen en de vaardigheden die de dienstensector en industrie nodig hebben te verkleinen. Het Pact for Skills, ook onderdeel van de Skills Agenda, beoogt het bedrijfsleven, sociale partners, overheden, onderwijsaanbieders en uitzendbureaus in bepaalde sectoren samen te brengen.
Het mkb in het industriebeleid
In maart 2020 presenteerde de Commissie een nieuw voorstel voor de nieuwe mkb-strategie: de SME strategy for a sustainable and digital Europe. Het voorstel maakt samen met het nieuwe actieplan voor de interne markt deel uit van de strategie voor het industriebeleid. Het pakket moet het concurrentievermogen van de Europese economie versterken en bijdragen aan de transitie naar een duurzaam en een digitaal Europa. De Commissie ziet hierbij een sterke wisselwerking tussen het mkb en het kennisveld weggelegd. Om investeringen in onderzoek en innovatie te vergemakkelijken zijn staatssteunregels aangepast in de loop van 2021.
Daarnaast is er in 2021 een actieplan gepresenteerd om innovatieve start-ups beter te ondersteunen.
Het mkb in het cohesiebeleid
Het mkb neemt ook een belangrijke plaats in het Europese cohesiebeleid in. De Commissie stelt dat het mkb een belangrijke motor is voor economische groei, innovatie, werkgelegenheid en sociale integratie en dat het van belang is dat de EU in het mkb investeert.
Geüpdatet op: 07/03/2022
