Nuttig én broodnodig
Permanente publieke kennisinvesteringen zijn nuttig én nodig, dat concludeert de Rabobank in een studie naar de economische effecten van het voorgestelde investeringspakket van de Kenniscoalitie. Daarin is rekening gehouden met een verhoging van publieke en private O&I-investeringen alsook de extra gelden uit het Nationaal Groeifonds en uit het Nederlandse aandeel uit het Europees Herstelfonds. Hiermee komt de totale private + publieke R&D uitgaven te liggen op 2,7 % van het bbp. De zogenaamde Lissabondoelstelling is 3% en dateert inmiddels uit 2000. Een snellere inhaalslag dan dit is volgens de bank onmogelijk. Investeer dus nu, zeggen de bankiers, want we blijven achter bij andere Europese landen.
Dubbel en dwars terugverdiend
Structureel 5.000 euro hoger bbp per hoofd in 2040. Dat levert de 34 miljard extra publieke investeringen in O&I-uitgaven op volgens de bank. Anders gesteld, niet 1,5% groei per jaar maar 2% jaarlijkse economische groei. Ook laten de onderzoekers zien dat tijdelijke investeringen tot 2030 met het Nationaal Groeifonds positief zijn voor de korte termijn, maar niet op langere termijn. Deze investeringen worden immers volledig afgeschreven en halen alleen investeringsachterstanden in het bedrijfsleven in, dus niet die van publieke onderzoeks- en onderwijsinstellingen. Juist vanwege vergrijzing, moet de Nederlandse overheid de productiviteitsgroei stimuleren door in te zetten op O&I. Tot slot geeft de bank nog een laatste suggestie: zet de investeringen zo in om klimaatverandering, energietransitie, gezondheid of woongenot aan te pakken, dan sla je meteen 2 vliegen in 1 klap.
Context
De overheidsinvesteringen in O&I per hoofd van de bevolking stagneren in Nederland vergeleken met andere landen in Europa, becijferde Eurostat onlangs. Nederland geeft, private en publieke investeringen gecombineerd, 2,16% van het bbp uit aan onderzoek, waar het gemiddelde van Europa op 2,19% ligt. In maart gaven de Europese onderzoeksministers een pleidooi om investeringen in onderzoek en innovatie te doen via nationale herstel- en veerkrachtplannen. Ook de voorzitter van Neth-ER riep dit op in een open brief aan het demissionaire kabinet.
